汉语拼音―韦氏拼音对照表Pinyin to Wade-Giles Conversion

xujiajin

管理员
Staff member
汉语拼音―韦氏拼音对照表
简单回顾中国方块文字拼音的历程,大致经过了威妥玛拼音法、注音字母法和汉语拼音法。威妥玛(Sir Thomas Wade)是英国人,曾于19世纪末任英国驻华公使,参与八国联军镇压义和团运动。此人以罗马字母为汉字注音,创立威氏拼音法。后来H.A.Giles稍加修订,合称WG威氏拼音法(Wade-Giles System)。此法被广泛应用于汉语人名地名的英译,影响较大。 注音字母法是民国初年黎锦熙等学者创制的。当时一批学者倡导国语运动与汉字简化运动,呼吁简化汉字,给汉字注音。1918年11月23日,北洋政府教育部公布注音字母表。

汉语拼音―韦氏拼音对照表
Pinyin to Wade-Giles Conversion Table

a -- a
ai -- ai
an -- an
ang -- ang
ao -- ao
ba -- pa
bai -- pai
ban -- pan
bang -- pang
bao -- pao
bei -- pei
ben -- pen
beng -- peng
bi -- pi
bian -- pien
biao -- piao
bie -- pieh
bin -- pin
bing -- ping
bo -- po
bu -- pu
ca -- ts'a
cai -- ts'ai
can -- ts'an
cang -- ts'ang
cao -- ts'ao
ce -- ts'e
cen -- ts'en
ceng -- ts'eng
cha -- ch'a
chai -- ch'ai
chan -- ch'an
chang -- ch'ang
chao -- ch'ao
che -- ch'e
chen -- ch'en
cheng -- ch'eng
chi -- ch'ih
chong -- ch'ung
chou -- ch'ou
chu -- ch'u
chuai -- ch'uai
chuan -- ch'uan
chuang -- ch'uang
chui -- ch'ui
chun -- ch'un
chuo -- ch'o
ci -- tz'u
cong -- ts'ung
cou -- ts'ou
cu -- ts'u
cuan -- ts'uan
cui -- ts'ui
cun -- ts'un
cuo -- ts'o
da -- ta
dai -- tai
dan -- tan
dang -- tang
dao -- tao
de -- te
deng -- teng
di -- ti
dian -- tien
diao -- tiao
die -- tieh
ding -- ting
diu -- tiu
dong -- tung
dou -- tou
du -- tu
duan -- tuan
dui -- tui
dun -- tun
duo -- to
e -- o
en -- en
er -- erh
fa -- fa
fan -- fan
fang -- fang
fei -- fei
fen -- fen
feng -- feng
fo -- fo
fou -- fou
fu -- fu
ga -- ka
gai -- kai
gan -- kan
gang -- kang
gao -- kao
ge -- ko
gen -- ken
geng -- keng
gong -- kung
gou -- kou
gu -- ku
gua -- kua
guai -- kuai
guan -- kuan
guang -- kuang
gui -- kuei
gun -- kun
guo -- kuo
ha -- ha
hai -- hai
han -- han
hang -- hang
hao -- hao
he -- ho
hei -- hei
hen -- hen
heng -- heng
hong -- hung
hou -- hou
hu -- hu
hua -- hua
huai -- huai
huan -- huan
huang -- huang
hui -- hui
hun -- hun
huo -- huo
ji -- chi
jia -- chia
jian -- chien
jiang -- chiang
jiao -- chiao
jie -- chieh
jin -- chin
jing -- ching
jiong -- chiung
jiu -- chiu
ju -- chü
juan -- chüan
jue -- chüeh
jun -- chün
ka -- k'a
kai -- k'ai
kan -- k'an
kang -- k'ang
kao -- k'ao
ke -- k'o
ken -- k'en
keng -- k'eng
kong -- k'ung
kou -- k'ou
ku -- k'u
kua -- k'ua
kuai -- k'uai
kuan -- k'uan
kuang -- k'uang
kui -- k'uei
kun -- k'un
kuo -- k'uo
lü -- lü
la -- la
lai -- lai
lan -- lan
lang -- lang
lao -- lao
le -- le
lei -- lei
leng -- leng
li -- li
lian -- lien
liang -- liang
liao -- liao
lie -- lieh
lin -- lin
ling -- ling
liu -- liu
long -- lung
lou -- lou
lu -- lu
luan -- luan
luan -- lüan
lue -- lüeh
lun -- lun
luo -- lo
ma -- ma
mai -- mai
man -- man
mang -- mang
mao -- mao
mei -- mei
men -- men
meng -- meng
mi -- mi
mian -- mien
miao -- miao
mie -- mieh
min -- min
ming -- ming
miu -- miu
mo -- mo
mou -- mou
mu -- mu
nü -- nü
na -- na
nai -- nai
nan -- nan
nang -- nang
nao -- nao
nei -- nei
nen -- nen
neng -- neng
ni -- ni
nian -- nien
niang -- niang
niao -- niao
nie -- nieh
nin -- nin
ning -- ning
niu -- niu
nong -- nung
nou -- nou
nu -- nu
nuan -- nuan
nue -- nüeh
nuo -- no
ou -- ou
pa -- p'a
pai -- p'ai
pan -- p'an
pang -- p'ang
pao -- p'ao
pei -- p'ei
pen -- p'en
peng -- p'eng
pi -- p'i
pian -- p'ien
piao -- p'iao
pie -- p'ieh
pin -- p'in
ping -- p'ing
po -- p'o
pou -- p'ou
pu -- p'u
qi -- ch'i
qia -- ch'ia
qian -- ch'ien
qiang -- ch'iang
qiao -- ch'iao
qie -- ch'ieh
qin -- ch'in
qing -- ch'ing
qiong -- ch'iung
qiu -- ch'iu
qu -- ch'ü
quan -- ch'üan
que -- ch'üeh
qun -- ch'ün
ran -- jan
rang -- jang
rao -- jao
re -- je
ren -- jen
reng -- jeng
ri -- jih
rong -- jung
rou -- jou
ru -- ju
ruan -- juan
rui -- jui
run -- jun
ruo -- jo
sa -- sa
sai -- sai
san -- san
sang -- sang
sao -- sao
se -- se
sen -- sen
seng -- seng
sha -- sha
shai -- shai
shan -- shan
shang -- shang
shao -- shao
she -- she
shen -- shen
sheng -- sheng
shi -- shih
shou -- shou
shu -- shu
shua -- shua
shuai -- shuai
shuan -- shuan
shuang -- shuang
shui -- shui
shun -- shun
shuo -- shuo
si -- ssu
song -- sung
sou -- sou
su -- su
suan -- suan
sui -- sui
sun -- sun
suo -- so
ta -- t'a
tai -- t'ai
tan -- t'an
tang -- t'ang
tao -- t'ao
te -- t'e
teng -- t'eng
ti -- t'i
tian -- t'ien
tiao -- t'iao
tie -- t'ieh
ting -- t'ing
tong -- t'ung
tou -- t'ou
tu -- t'u
tuan -- t'uan
tui -- t'ui
tun -- t'un
tuo -- t'o
wa -- wa
wai -- wai
wan -- wan
wang -- wang
wei -- wei
wen -- wen
weng -- weng
wo -- wo
wu -- wu
xi -- hsi
xia -- hsia
xian -- hsien
xiang -- hsiang
xiao -- hsiao
xie -- hsieh
xin -- hsin
xing -- hsing
xiong -- hsiung
xiu -- hsiu
xu -- hsü
xuan -- hsüan
xue -- hsüeh
xun -- hsün
ya -- ya
yai -- yai
yan -- yen
yang -- yang
yao -- yao
ye -- yeh
yi -- i
yin -- yin
ying -- ying
yo -- yo
yong -- yung
you -- yu
yu -- yü
yuan -- yüan
yue -- yüeh
yun -- yün
za -- tsa
zai -- tsai
zan -- tsan
zang -- tsang
zao -- tsao
ze -- tse
zei -- tsei
zen -- tsen
zeng -- tseng
zha -- cha
zhai -- chai
zhan -- chan
zhang -- chang
zhao -- chao
zhe -- che
zhen -- chen
zheng -- cheng
zhi -- chih
zhong -- chung
zhou -- chou
zhu -- chu
zhua -- chua
zhuai -- chuai
zhuan -- chuan
zhuang -- chuang
zhui -- chui
zhun -- chun
http://spaces.msn.com/yangpingwang/blog/cns!E2566D5F161631E9!116.entry?_c=BlogPart
 
威妥式 (Wade-Giles) u者威妥S英人 Thomas F.Wade (曾任上海副I事、v清公使、虼W教授), 此式於1867Mu, 後 H.A. Giles 修正, 後合其名, 中文亦Q^"威翟式"。
2.
如台北拼 Taipei, 高雄拼 Kaohsiung, 就是依威妥式的拼法。
http://www.hkedcity.net/iclub_files/a/1/74/webpage/chinese_words/chinese03.html

2、威氏标音的由来、发展和衰落
威妥玛( Sir Thomas Francis Wade , 又译作“ 伟德”),生于1818 年,卒于1895 年,在中国任外交官(官至驻华“公使”)43 年之久。在此之前,他主要在上海海关工作并负责对来自英国本土的海关人员进行汉语培训。先后在1859 年著《寻津录》,1867 年撰写了汉语教科书《语言自迩集》,成功发展了用拉丁字母写汉字地名的方法,一般称作“ 威妥玛拼音”或“ 威妥玛式(Wade System) ”,成为中国地名、人名及事物名称外译之译音标准。
威妥玛自称他用了8 年时间制定正字法,几经反复,几易其稿,最后才完成。《语言自迩集》是一部容量巨大,内容包括西人学习汉语的教本、一百几十年前北京话口语实录描写及汉语语法研究之集大成的著作。它的重要价值除了在北京话和普通话历史乃至中国语言学史上的开拓意义外,还在于这是一. 1995-2003 Tsinghua Tongfang Optical Disc Co., Ltd. 部注重现代汉语口语教学并用拉丁字母注音的“ 对外汉语教材”的开先河之作。
追溯西儒创借拉丁字母注音汉字的历史进程, 其源头大概出自西人对中文名称译音的需要,其“开山”之作当推17 世纪初, 即1605 年利玛窦(Matteo Ricci) 的《西学奇迹》和后来金尼阁(Nicolas Trigault) 的《西儒耳目资》。
至19 世纪先后又有马礼逊的《英华字典》及麦都思的《英汉字典》,皆是用26 个字母给汉字注音。虽然这些著作并未在社会上广泛流通,影响有限,但正是这些阶梯性的早期实践和准备,为19 世纪70 年代“ 威妥玛式”拼音方案的出现及流传奠定了基础。例如,虽然马礼逊的音标系统主要记载了广州地区的方音,而威妥玛式的标音对象则是更有代表性和实用性的北京官话,但是,威妥玛式继承了马礼逊方案的一些特点,又简化了马礼逊方案的一些写法。威妥玛式最大的优点是减少了音符的数量,力
求各个音符的一致性并近似英语的发音,从而达到经济、一致的原则。
后来翟理斯( H. A. Giles) 在其《汉语词典》(Chi2 nese English Dictionary ,1912 年出版) 中,对威妥玛的标音系统又略加改良,形成了“ 威妥玛-翟理斯式” (Wade2Giles) 。威氏拼音诞生之后被广泛地运用于邮政电信、海外图书馆中文藏书编目、外交护照之中文人名及地名的译音等等。
直至20 世纪50 年代我国研制出“ 汉语拼音方案”之前这么多年,几乎不再有人“发明”新的字母拼音方案。一套音标,能够历时100 多年而不衰,除为风气之先外,必有其自身独到的长处和优势。这是值得我们今后认真加以研究的地方。当然,用今天的眼光再对“ 威妥玛式”作科学、客观的审视,就会发现它的一些不足之处。主要有:虽然音符减少了,但是附加符号(即音符上面或右上角的那些小符号,如表送气的那一撇,类似英语的撇号) 却增加了;有两套不一致的表舌尖元音的音标符号;一符多用的现象。这些标识符都极易造成混乱和不便。但是,西人对汉字的罗马字母标音的尝试, 却是汉语拼音的一种“ 历史前奏”。
http://www.libnet.sh.cn/hwyb/list.asp?id=827

http://www.pinyin.info/romanization/wadegiles/giles_samples.html
 
Back
顶部